KLM’nin tarihi

7 Ekim 1919 tarihinde, iş ve bankacılık sektörlerinden 8 yatırımcı Koninklijke Luchtvaart Maatschappij voor Nederland en Koloniën (Hollanda ve Koloniler için Royal Dutch Airlines) şirketini kurdu. Böylece bir dönemin efsanesi olan “Uçan Hollandalı” deyimi gerçeğe dönüştü. Albert Plesman’dan yeni şirketin yönetimini üstlenmesi istendi ve kendisi, KLM’nin müdürü olarak görevlendirildi. Sonuç olarak, Plesman 1946 yılında KLM’nin ilk başkanı oldu. Kraliçe Wilhelmina’nın henüz kurulma aşamasında olan şirkete “Kraliyet” ünvanını vermesi, sivil havacılığın Hollanda’da giderek daha fazla önem kazandığını doğrular nitelikteydi.

KLM, 17 Mayıs 1920 tarihinde gerçekleştirdiği ilk seferiyle birlikte Londra ve Amsterdam arasında tarifeli uçuş hizmeti vermeye başladı. Pilot Jerry Shaw, kiralık bir De Havilland DH-16’yı Londra’dan Schiphol Havalimanı’na uçurdu. Uçakta 2 gazeteci, Londra Belediye Başkanı’nın Amsterdam’daki mevkidaşına gönderdiği bir mektup ve bir yığın gazete taşındı.

KLM, ilk Fokker uçağını filosuna katarak Hollandalı uçak üreticisiyle 100 yıla yakın bir süre boyunca sürdüreceği köklü iş birliğini başlattı.

KLM, 1921 yılında kendi bakım departmanını da kurdu. Engineering & Maintenance, dünyanın en büyük uçak, motor ve parça bakımı şirketlerinden biri haline gelecekti.

Comité Vliegtocht Nederland-Indië’nin (Hollanda Doğu Hint Adaları İçin Uçuş Komitesi) girişimiyle KLM, tek motorlu Fokker F-VII uçağıyla Amsterdam ile Batavia (günümüzde Endonezya’nın Cakarta kenti olarak anılan bölge) arasında kıtalararası ilk test uçuşunu gerçekleştirerek Avrupa ve Asya kıtalarının havayoluyla güvenli bir şekilde birbirine bağlanabileceğini kanıtladı.

Ayrıca 1924 yılında değerli damızlık bir boğayı güvenli bir şekilde Fransa’ya taşıyan KLM böylece özelleştirilmiş hayvan taşıma hizmetlerinin de önünü açtı.

KLM, Amsterdam ve Batavia arasında tarifeli hizmet vermeye başladı. İkinci Dünya Savaşından önce bu, dünyanın en uzun mesafeli tarifeli uçuş hizmetiydi. Asya’nın havayoluyla ulaşılabilir hale getirilmesi, KLM uçaklarının bu kıtanın semalarında süzülebilmesi anlamına geliyordu.

KLM, tüm parçaları metalden üretilen ilk uçağı Douglas DC-2’yi tanıtarak filosu için yeni bir standart belirledi. PH-AJU Uiver (Stork) kuyruk numaralı bu uçak, Londra-Melbourne arasındaki ünlü hava yarışının engelli kategorisinde (yolcu ve kargo taşıyarak) birincilik ödülünü kazandı.

KLM ayrıca 1934 yılında, yol üzerinde bir dizi teknik durağa uğrayarak Amsterdam’dan Curaçao’ya giden uçaklarıyla Hollanda ve Karayipler arasında uçuşlar gerçekleştirmeye başladı. İlk transatlantik uçuş niteliğindeki bu uçuşta uçağın Curaçao’ya indirilmesi planlanıyordu. KLM’ye ait yeni “West Indies Company”, bu aktarma merkezi üzerinden bölgeyi Amerika kıtasına bağladı.

KLM ilk kabin ekibini oluşturdu. Bu erkek ve kadın hostesler genel olarak uçuş sırasındaki güvenlikten sorumluydu ancak yolcularla da ilgileniyorlardı.

Hollanda’nın İkinci Dünya Savaşı sırasında işgal edilmesi KLM’nin Amsterdam’dan uçuşlar gerçekleştirmesini imkânsız hale getirdi. Havayolu şirketine ait filonun ve ekipmanın büyük bir bölümü savaş sırasında yok edildi. Buna karşılık, KLM’nin West Indies Company şirketi faaliyetlerine devam etti. Ayrıca KLM ekibi, geriye kalan az sayıdaki uçaktan birini kullanarak British Overseas Airways Corporation (BOAC) ile yapılan sözleşme çerçevesinde Bristol-Lizbon arasında hizmet verdi.

Hollanda’nın özgürlüğüne kavuşması sonrasında yurt içi ağını kısa sürede eski haline getiren KLM, Avrupa, Orta Doğu ve Asya’daki varış noktalarına yönelik hizmetlerine kaldığı yerden devam etti.

Çok daha uzun mesafeler katedebilen uçakların üretilmeye başlanmasıyla birlikte transatlantik rotaları çok daha makul bir seçenek haline geldi. KLM, Avrupa ana karası ile New York arasında tarifeli uçuş hizmeti veren ilk havayolu olarak transatlantik ağının temellerini attı. Çok geçmeden, Orta ve Güney Amerika’ya uçuş hizmetleri de verilmeye başlandı.

KLM, Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (IATA) çatısı altında First Class hizmetinin yanında daha uygun fiyatlı olan Tourist Class hizmetini de sunmaya başlayarak uçuşlarını çok daha fazla insan için ulaşılabilir hale getirdi. KLM, önceden içi likörle daha sonra da Hollanda ciniyle doldurulan Delftware minyatür evlerini First Class yolcularına sunmaya başladı. Bu minyatürler bugün de KLM’nin World Business Class yolcularına sunuluyor. Her yıl KLM’nin yıl dönümü olan 7 Ekim’de koleksiyona bir yeni bir ev eklenmesi nedeniyle minyatür ev sayısı KLM’nin yaşını ifade ediyor.

KLM Economy Class hizmetini tanıtarak uçuş hizmetlerini çok daha fazla insan için erişilebilir hale getirdi.

KLM tarihte ilk kez bir yıl içinde bir milyondan fazla yolcu taşıdı.

İlk Douglas DC-8 uçağını filosuna katan KLM, Jet Dönemini başlatarak pervaneli uçaklarını aşamalı olarak, jet gücüyle hareket eden uçaklarla değiştirdi. Daha yüksek hızı daha az sayıda konaklama içeren uçuş menziliyle buluşturan KLM uçuş sürelerini önemli ölçüde azaltarak havayolu seyahatlerini yolcuları için daha elverişli hale getirdi. Ağını genişletmeye devam eden KLM, Hollanda’yı çok daha fazla uluslararası varış noktasına bağladı.

KLM, daha sonra NLM Cityhopper olarak yeniden isimlendirdiği Nederlandse Luchtvaart Maatschappij (Hollanda Havayolu Şirketi, NLM) şirketini kurarak KLM’nin yurt içi ağını yeniden şekillendirdi.

KLM, “eski Schiphol” havalimanına kilometrelerce uzaktaki merkezi terminali ve pistleriyle yeni ana merkezinde faaliyetlerine başladı. Amsterdam Schiphol Havalimanı olarak yeniden isimlendirilen bu daha büyük aktarma merkezi, hava trafiğindeki artışa ve sayısı giderek artan daha büyük uçaklara uyum sağlamak üzere, Hollanda’nın herkesçe bilinen yön değiştiren rüzgârları da dikkate alınarak, birbirini teğet geçen çok sayıda pistin oluşturduğu bir sistem ile tasarlandı.

Boeing 747 uçakların piyasaya sunulması sonucunda KLM, geniş gövdeli uçakları filosuna dahil etti. Dar gövdeli selefi Douglas DC-8’in iki katı büyüklüğündeki bu uçak 350 yolcu taşıma kapasitesine sahipti.

Boeing 747 Combi konseptini tanıtan KLM, esnek filo kapasitesi sağlayarak ve uçuş sırasında yolcu ve kargo kabinlerini birbirinden ayırarak rekabet avantajını artırdı.

Küresel ölçekli bir ağ oluşturabileceği güçlü bir Amerikan iş ortağı arayışında olan KLM, bunun sonucunda daha sonra Delta Air Lines bünyesine katılan Northwest Airlines (NWA) ile iş ortaklığı başlattı. Air France, Delta Air Lines ve KLM’nin oluşturduğu ortaklık, başarılı bir translatlantik ortak girişimine evrildi.

Hollanda havayolu Netherlines ile NLM Cityhopper’ın birleşmesi yoluyla KLM Cityhopper kuruldu. Bu iştirak, Avrupa’dan Schiphol’e yolcu taşıyarak ve havalimanını önemi giderek artan bir aktarma merkezi haline getirerek KLM’nin faaliyetlerini besleyen bir havayolu şirketi haline geldi.

KLM, Avrupa ana karasında müşteri sadakat programı başlatan ilk havayolu şirketi oldu. 2005 yılında başlatılan bu Flying Dutchman programı bugün KLM ve Air France’ın birlikte yolcularına sunduğu Flying Blue programına dahil edildi.

Hollanda’nın Amerika Birleşik Devletleri ile Açık Semalar Anlaşması imzalaması KLM’nin uygun gördüğü tüm ABD varış noktalarına uçuşlar düzenlemesine olanak sağladı.

Açık Semalar Anlaşması’nın imzalanmasının ardından ABD Ulaştırma Bakanlığı, Northwest Airlines ve KLM’ye antitröst muafiyeti vererek NWA ile başarılı bir stratejik ortaklık kurulmasını sağladı ve bu, daha yoğun iş birliğinin önündeki engelleri kaldırmış oldu.

KLM ve NWA ortak hareket ederek kıtalararası uçuşlarında World Business Class (WBC) hizmeti vermeye başladı. Economy Class’ın tamamlayıcısı olarak sunulan WBC çok geçmeden hipermodern bir konfor sınıfına evrildi. KLM, First Class veya Royal Class adıyla sunduğu hizmetini sonlandırdı.

KLM, Pekin’e yönelik tarifeli uçuş hizmetleri başlatarak ağını Asya’yı da kapsayacak şekilde genişletti. Sonraki yıllarda Çin’de çok sayıda yeni varış noktası eklenmesiyle birlikte Amsterdam Schiphol Havalimanı “Çin’in Avrupa’ya Açılan Kapısı” haline geldi.

KLM ve Air France, o güne kadar yapılan tüm şirket birleşmelerinden daha büyük bir birleşmeye imza atarak dünyanın en büyük havayolu ortaklığı olan AIR FRANCE KLM’yi oluşturdu. KLM, üç küresel havayolu ittifakından biri olan SkyTeam’e katıldı.

AIR FRANCE KLM, Dow Jones sürdürülebilirlik endeksinde ilk kez birinci sıraya yerleşti ve 2016 yılına kadar her yıl aynı başarıyı tekrarlayarak bu konumunu korudu. AIR FRANCE KLM sonraki yıllarda da sürdürülebilirlik alanında yapılan çalışmalara öncü olmaya devam etti.

Martinair Holland N.V., KLM’nin tamamına sahip olduğu bir iştirak şirketi haline geldi. Havayolu şirketinin yolcu hizmetleri en nihayetinde sonlandırılsa da kargo hizmeti Air France KLM MARTINAIR Cargo’nun bir parçası haline geldi.

Fosil yakıtlara alternatifler üretme arayışında olan KLM, yakıt olarak kısmen biyokerosen ile desteklenen ilk Amsterdam-Paris uçuşunu gerçekleştirdi. Alternatif yakıtları araştırmak üzere iştiraki SkyNRG aracılığıyla çeşitli ortaklıklar başlatan KLM bu girişimlerinde, “geliştirilen alternatiflerin doğal yaşam veya besin zinciri üzerinde hiçbir etkisinin olmaması” ilkesiyle hareket etti.

Son Fokker F70 uçağını hizmetten çeken KLM, üreticisi Fokker ile neredeyse yüz yıldır sürdürdüğü iş birliğini sonlandırdı. Embraer model uçakları filosuna katan KLM, KLM Cityhopper filosunu standartlaştırdı.

100. yılını kutlayan KLM, “kurulduğu isimle faaliyetlerine devam eden dünyanın en eski havayolu” ünvanını elinde tutuyor.

KLM yılda 35 milyondan fazla yolcu taşıyarak yeni bir rekor kırdı.

Covid-19, havayolu sektöründe küresel bir kriz başlattı. Uçuş sayısını önemli ölçüde azaltmak zorunda kalan KLM ciddi zarara uğradı.

Seyahat kısıtlamalarının kaldırılmasıyla birlikte yolcu sayıları katlanarak arttı.

KLM, müşteriler hakkında yapılan kapsamlı araştırmaları dikkate alarak tasarladığı yeni seyahat sınıfı Premium Comfort Class’ı tanıttı.

KLM ve Air France ortak bir duyuru yaparak gelecek yıllarda kapsamlı bir filo yenileme yatırımı yapmayı planladıklarını açıkladı. 2024 yılı yaz döneminden itibaren, kısa ve orta mesafeli uçuşlarda kullanılan Boeing 737 model uçaklar yeni Airbus A321neo model uçaklarla değiştirilecek. 2026 yılı itibarıyla, Boeing 777 ve A330 model uçaklarımızın yerini Airbus A350 uçaklar alacak. Bu yeni uçak, önceki nesil uçaklara göre çok daha temiz, sessiz ve verimli olacak şekilde tasarlandı.